ਮੋਹਾਲੀ (14 ਸਤੰਬਰ 2023)
ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ ਨੀਂਦ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਉਣ ਨਾਲ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਚਿੰਤਾ, ਬਾਇਪੋਲਰ ਡਿਸਆਰਡਰ, ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਸਿਜ਼ੋਫਰੇਨੀਆ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਸੌਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਚੇਤਨਾ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਂਤ ਸਰੀਰਕ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗ਼ ਕਾਫ਼ੀ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਡੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਬ੍ਰੇਨ ਇਮੇਜਿੰਗ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲੈਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਿਹਤਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਦਰਅਸਲ, ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਸੌਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦੀ ਜੋ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ, ਤੁਹਾਡੀ ਨੀਂਦ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਡੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਕਿਵੇਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
- ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਵਾਤਾਵਰਣ- ਸੌਣ ਲਈ ਹਲਕੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ। ਆਪਣੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਵੇਲੇ ਕਮਰੇ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਘੱਟ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਕਮਰਾ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਵਾਦਾਰ ਹੋਵੇ। 2. ਨੀਂਦ ‘ਤੇ ਨੀਲੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ-
ਸਰੀਰ ਦੁਆਰਾ ਮੇਲਾਟੋਨਿਨ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੋਸ਼ਨੀ ਛੱਡਣ ਵਾਲੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਉਪਕਰਣ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟੀਵੀ, ਕੰਪਿਊਟਰ, ਮੋਬਾਈਲ ਆਦਿ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
3. ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ -ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਕਸਰਤ, ਭਾਰੀ ਭੋਜਨ, ਕੈਫੀਨ ਵਾਲੇ ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਜਿਵੇਂ ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕਸ, ਕੌਫੀ ਆਦਿ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।
- ਬਿਹਤਰ ਨੀਂਦ ਲਈ ਸੌਣ ਅਤੇ ਜਾਗਣ ਦਾ ਸਮਾਂ-ਸਾਰਣੀ ਬਣਾਓ- ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਸੌਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਬਿਸਤਰ ਤੋਂ ਉੱਠਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਡੀਸ਼ਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਸਰਕੇਡੀਅਨ ਤਾਲ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਸੌਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।
5) ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ -ਦਿਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨੀਂਦ ਦੇ ਚੱਕਰ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਮੂਡ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਅਤੇ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
6) ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ-ਘੱਟ ਨੀਂਦ ਅਕਸਰ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਚਿੰਤਾ ਆਦਿ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਖ਼ਤ ਨਾ ਬਣੋ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਓ।