ਦਿੱਲੀ (ਸਕਾਈ ਨਿਊਜ਼ ਪੰਜਾਬ), 4 ਜੁਲਾਈ 2022
ਸਰਕਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਈਂਧਨ ਉੱਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਵਿੰਡਫਾਲ ਲਾਭ ਟੈਕਸ ਦੀ ਪੰਦਰਵਾੜਾ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰੇਗੀ।
ਇਕ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਵਟਾਂਦਰਾ ਦਰ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟੈਕਸਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਅਜੇ ਕੋਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮਾਲੀਆ ਸਕੱਤਰ ਤਰੁਣ ਬਜਾਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੇਲ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਸੈੱਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ 40 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਫਿਲਹਾਲ ਗੈਰ-ਵਾਜਬ ਹੈ।
ਸਮੀਖਿਆ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਡਿੱਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਵਿੰਡਫਾਲ ਲਾਭ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਟੈਕਸ ਵਾਪਸ ਲਏ ਜਾਣਗੇ।
ਬਜਾਜ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਦਰਾਂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹਰ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਾਂਗੇ।”
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ”ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਐਕਸਚੇਂਜ ਰੇਟ ਕੀ ਹੈ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਡੀਜ਼ਲ, ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ, ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਘਰੇਲੂ ਕੀਮਤ ਕੀ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਦੇ ਰਹਾਂਗੇ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਖੁਦ ਸਮਝ ਜਾਓਗੇ।”
ਭਾਰਤ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਊਰਜਾ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਤੋਂ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਲਾਭ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਬਾਲਣ (ਏਟੀਐਫ) ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ‘ਤੇ 6 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ‘ਤੇ 13 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਘਰੇਲੂ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ‘ਤੇ 23,250 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਟਨ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਨੇ 23 ਮਈ ਨੂੰ ਪੈਟਰੋਲ ‘ਤੇ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ 8 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਡੀਜ਼ਲ ‘ਤੇ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ 6 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਘਟਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ ‘ਚ ਕਟੌਤੀ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਾਲਾਨਾ ਇਕ ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮਾਲੀਆ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਬ੍ਰੈਂਟ ਕਰੂਡ ਦੀ ਕੀਮਤ 112.03 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ‘ਚ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਰੁਪਿਆ ਡਿੱਗ ਕੇ 78.99 ‘ਤੇ ਆ ਗਿਆ।
ਸੀਬੀਆਈਸੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਿਵੇਕ ਜੌਹਰੀ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿੰਡਫਾਲ ਲਾਭ ਟੈਕਸ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਲਈ ਅਜੇ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਇਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ”ਨਹੀਂ, ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਰਿਫਾਇੰਡ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹਰ 15 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਦਰਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਵਿੰਡਫਾਲ ਟੈਕਸ ਕੀ ਹੈ?ਵਿੰਡਫਾਲ ਟੈਕਸ ਇੱਕ ਵਾਧੂ ਟੈਕਸ ਹੈ ਜੋ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਜਾਂ ਆਰਥਿਕ ਖੇਤਰਾਂ ‘ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਪਸਾਰ ਤੋਂ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਧੇਰੇ ਸਮਾਜਕ ਭਲੇ ਲਈ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਮੁਨਾਫੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ਵੰਡਣਾ ਹੈ।ਵਿੰਡਫਾਲ ਲਾਭ ਨੂੰ ਵਿੰਡਫਾਲ ਟੈਕਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਵਿੰਡਫਾਲ ਮੁਨਾਫਾ ਅਣਪਛਾਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ, ਜਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਅਸਾਧਾਰਨ ਜਾਂ ਅਚਾਨਕ ਵੱਡਾ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਪਲਾਈ-ਮੰਗ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਆਲੂ ਵਰਗੀਆਂ ਸਧਾਰਨ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।